Хүний үйл ажиллагаа манай гарагийн биологийн төрөл зүйлд асар их хохирол учруулж, зургаа дахь удаагаа бөөнөөр устаж байна. Энэхүү аюул нь эргэлт буцалтгүй бөгөөд хүний амьдрах нөхцөлийг бүрмөсөн устгах чадвартай гэдгийг экологчид анхааруулж байна. Мексикийн Үндэсний Автономит Их Сургуулийн экологич Жерардо Себаллос, Стэнфордын Их Сургуулийн байгаль хамгаалах биологич Пол Эрлих нарын хийсэн шинэ судалгаагаар сүүлийн 73 жилийн хугацаанд нуруу ястай амьтдын 500 төрөл устаж үгүй болсныг баталжээ. Энэ үзүүлэлт нь өмнөх тооцооллоос 35 дахин их бөгөөд хүний оролцоогүйгээр 18,000 жил шаардагдах байв.
Амьдралын модны бүхэл бүтэн мөчрүүд алга болсон нь дэлхийн экосистемийг хурдан сүйрүүлж байна. Экосистем дэх янз бүрийн зүйлүүдийн харилцан уялдаа холбоо, тэдгээрийн чиг үүрэг нь тодорхой бүлгүүдийн устах нь шаталсан үр дагаварт хүргэж болзошгүй гэсэн үг юм. Тухайлбал, шумуул залгидаг мэлхий алга болсноос Төв Америкт хумхаа өвчний халдвар нэмэгдэх хандлагатай байна. Хүн гэлтгүй бүх зүйлийн сайн сайхны төлөө эдгээр экологийн функцийг хадгалах нь чухал болохыг судлаачид онцолж байна.
2100 он гэхэд устах аюулд өртөж болзошгүй бүх төрөл зүйл устаж үгүй болох төлөвтэй байгаа одоогийн устаж үгүй болох түвшин өсөх төлөвтэй байна. Биологийн олон янз байдлын хурдацтай алдагдлын улмаас олон сая жилийн хувьслын түүх, экологийн чухал үйл ажиллагаа бүрмөсөн алдагдах болно. Уур амьсгалын өөрчлөлт нь амьдрах орчны алдагдал, бохирдол зэрэг бусад хүчин зүйлсийн хамт экосистемийн тогтворгүй байдлыг улам хурцатгаж, тэдгээрийн доторх чухал цаг хугацаа, харилцан үйлчлэлийг тасалдуулж байна.
Энэхүү хямралын яаралтай байдал нь дэлхийн хэмжээнд яаралтай арга хэмжээ авахыг шаардаж байна. Цаашид устах аюулаас урьдчилан сэргийлэх, нийгэмд үзүүлэх нөлөөллийг багасгахын тулд улс төр, эдийн засаг, нийгмийн хүчин чармайлт зайлшгүй шаардлагатай. Нөхцөл байдал хүнд мэт санагдаж болох ч ухамсартай амьтдын хувьд бид чиглэлээ өөрчилж, дэлхийн биологийн олон янз байдлыг аврах чадвартай гэдгийг хүлээн зөвшөөрөх нь чухал юм. Биологийн олон янз байдал, хүн төрөлхтний оршин тогтнох ирээдүй бидний ойрын хорин жилд хийх арга хэмжээнээс хамаарна.
Эх сурвалж: PNAS